Thiết kế nhà vườn là loại hình kiến trúc kết hợp nhà ở với không gian sân vườn rộng lớn, chú trọng cảnh quan, tạo sự hài hòa với thiên nhiên và mang lại không gian thư giãn cho gia đình.
1.Yếu tố cần chú trọng khi thiết kế nhà vườn
Bố cục không gian: Cần cân bằng giữa diện tích xây dựng và không gian sân vườn để tạo sự hài hòa.
Hài hòa thiên nhiên: Tận dụng ánh sáng, gió tự nhiên, và cảnh quan để tạo không gian mở.
Tỷ lệ không gian: Nhà ở chiếm 30-50% diện tích, phần còn lại dành cho vườn và tiện ích.
Thẩm mỹ: Phối hợp màu sắc và vật liệu giữa nhà và vườn (ví dụ: mái ngói đỏ kết hợp với cây xanh).
Công năng: Đảm bảo các khu vực (nhà, vườn, tiện ích) phục vụ đúng nhu cầu sử dụng.
Bền vững: Sử dụng vật liệu thân thiện môi trường và cây bản địa để giảm chi phí bảo trì.
2. Mẫu thiết kế nhà vườn đẹp theo phong cách và kiểu mái
Thiết kế nhà vườn theo phong cách
Thiết kế nhà vườn ngày nay mang đến nhiều lựa chọn để tạo nên không gian sống lý tưởng, vừa gần gũi thiên nhiên vừa thể hiện cá tính gia chủ. Mỗi phong cách đều mang một dấu ấn riêng, từ kiến trúc cho đến cách sắp đặt cảnh quan, tất cả hòa quyện để tạo nên một tổng thể hài hòa.
Phong cách Truyền thống Việt Nam
Phong cách này tái hiện không gian làng quê quen thuộc với nhà cấp 4 mái ngói đỏ, hiên rộng để đón gió và ánh sáng. Vườn cây ăn quả như xoài, ổi, mít vừa mang lại bóng mát, vừa gợi nhớ hương vị tuổi thơ. Các tiểu cảnh như ao cá, chòi tre, bàn trà ngoài trời tạo nên bầu không khí bình dị, nơi con người gần gũi thiên nhiên và gắn kết gia đình.
Thiết kế sân vườn hiện đại
Nhà vườn hiện đại thường có thiết kế từ 1 đến 2 tầng, nổi bật với mảng kính lớn mang lại cảm giác mở thoáng và tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên. Mái Thái hoặc mái lệch tạo đường nét trẻ trung, năng động. Khu vườn được bố trí hồ bơi, khu BBQ, cây bụi cắt tỉa gọn gàng, mang đến sự tiện nghi và phong cách sống sang trọng, phù hợp cho những gia đình yêu thích không gian giải trí ngoài trời.
Phong cách Nhật Bản
Phong cách Nhật hướng đến sự thanh tịnh và tối giản. Kiến trúc đặc trưng với mái Nhật, cửa lùa gỗ, kết hợp cùng vườn khô, bonsai, hồ cá Koi. Tiểu cảnh thường thấy là đá sỏi, đèn đá và những cây cầu gỗ nhỏ bắc ngang qua hồ, gợi lên sự cân bằng, hài hòa trong triết lý sống. Đây là lựa chọn lý tưởng cho những ai tìm kiếm sự bình yên và không gian thiền định ngay trong khuôn viên nhà.
Phong cách thiết kế Châu Âu
Nhà vườn phong cách châu Âu thường mang dáng dấp biệt thự với mái vòm, cột trang trí và chi tiết kiến trúc cầu kỳ. Khu vườn được chăm chút với hoa hồng nở rộ, đài phun nước tinh xảo và lối đi lát đá tạo nên vẻ đẹp lãng mạn, quý phái. Đây là phong cách thể hiện sự sang trọng, phù hợp với những gia chủ muốn sở hữu một không gian sống đậm chất nghệ thuật và cổ điển.
Các kiểu nhà vườn phổ biến được thiết kế
Mỗi kiểu thiết kế đều mang bản sắc riêng, kết hợp hài hòa giữa kiến trúc và cảnh quan, tạo nên không gian sống lý tưởng.
Thiết kế nhà vườn mái Nhật
Đặc điểm
Kiến trúc: Mái Nhật (hay mái lùn) có độ dốc nhẹ (thường 30-40 độ), thiết kế tối giản, thanh lịch, mang phong cách Nhật Bản hiện đại hoặc truyền thống.
Hình dạng mái: Mái thường có dạng chữ A hoặc hình khối, sử dụng ngói màu tối (xanh, xám, đen) hoặc ngói sóng nhỏ.
Không gian vườn: Kết hợp tiểu cảnh Nhật Bản như hồ cá Koi, cây bonsai, đá sỏi, hoặc vườn khô (zen garden).
Vật liệu: Gỗ, kính, bê tông, và ngói ceramic cao cấp. Nhà thường có cửa lùa và cửa sổ lớn để hòa hợp với thiên nhiên.
Phong cách: Tối giản, tinh tế, phù hợp với những người yêu thích sự tĩnh lặng và thiền định.
Ưu điểm
Thẩm mỹ cao, sang trọng, phù hợp với khí hậu Việt Nam nhờ khả năng thoát nước tốt.
Tối ưu ánh sáng và thông gió tự nhiên, tiết kiệm năng lượng.
Không gian vườn dễ chăm sóc, phù hợp với diện tích nhỏ hoặc vừa.
Nhược điểm
Chi phí xây dựng cao hơn nhà cấp 4 thông thường do vật liệu và thiết kế cầu kỳ.
Yêu cầu bảo trì tiểu cảnh (hồ cá, cây cảnh) thường xuyên.
Nhà vườn mái Thái
Đặc điểm
Kiến trúc: Mái Thái có độ dốc lớn (40-50 độ), thường sử dụng ngói Thái Lan hoặc ngói màu sẫm, tạo cảm giác cao ráo, bề thế.
Hình dạng mái: Mái chữ A, đôi khi có các chi tiết trang trí như chóp nhọn hoặc họa tiết.
Không gian vườn: Kết hợp vườn cây ăn quả, cây bóng mát, hoặc khu vực BBQ ngoài trời.
Vật liệu: Gạch, bê tông, ngói màu, và kính cường lực. Nhà thường có hiên rộng để tận hưởng không gian vườn.
Phong cách: Sang trọng, hiện đại, phù hợp với khí hậu nhiệt đới gió mùa.
Ưu điểm
Thoát nước cực tốt, chống nóng hiệu quả, phù hợp với mùa mưa Việt Nam.
Tạo cảm giác không gian rộng rãi, thoáng mát.
Dễ dàng kết hợp với nhiều phong cách vườn (hiện đại, truyền thống).
Nhược điểm
Chi phí xây dựng cao hơn mái bằng hoặc mái tôn.
Độ dốc lớn có thể gây khó khăn khi bảo trì mái.
Nhà vườn mái dốc
Đặc điểm
Kiến trúc: Mái dốc có độ nghiêng linh hoạt (30-60 độ), có thể là mái ngói, mái tôn, hoặc mái bê tông.
Hình dạng mái: Đa dạng, từ chữ A, chữ L, đến mái lệch (asymmetrical) mang phong cách hiện đại.
Không gian vườn: Linh hoạt, từ vườn cây ăn quả, vườn hoa, đến tiểu cảnh nước (ao, thác).
Vật liệu: Tùy thuộc vào phong cách, có thể dùng ngói, tôn, hoặc vật liệu cách nhiệt hiện đại.
Phong cách: Đa dạng, từ truyền thống đến hiện đại, phù hợp với nhiều sở thích.
Ưu điểm
Thoát nước tốt, phù hợp với khí hậu mưa nhiều.
Linh hoạt trong thiết kế, dễ dàng tùy chỉnh theo ngân sách.
Chi phí xây dựng thấp hơn so với mái Nhật hoặc mái Thái nếu dùng vật liệu đơn giản.
Nhược điểm
Thiết kế mái dốc đơn giản có thể thiếu điểm nhấn thẩm mỹ.
Cần bảo trì định kỳ, đặc biệt với mái tôn, để tránh rỉ sét.
Nhà vườn cấp 4
Đặc điểm
Kiến trúc: Nhà 1 tầng, đơn giản, thường sử dụng mái ngói, mái tôn, hoặc mái bằng.
Hình dạng mái: Linh hoạt (mái Thái, mái dốc, hoặc mái bằng), tùy thuộc vào ngân sách và phong cách.
Không gian vườn: Sân vườn rộng, kết hợp cây ăn quả, cây bóng mát, ao cá, hoặc khu vực sinh hoạt ngoài trời.
Vật liệu: Gạch, gỗ, tre, ngói, hoặc tôn giá rẻ. Thường sử dụng vật liệu địa phương để tiết kiệm chi phí.
Phong cách: Truyền thống Việt Nam, gần gũi, mộc mạc, hoặc hiện đại đơn giản.
Ưu điểm
Chi phí xây dựng thấp (khoảng 5-8 triệu/m²), phù hợp với ngân sách vừa và nhỏ.
Dễ thi công, thời gian xây dựng nhanh.
Không gian mở, gần gũi thiên nhiên, dễ bảo trì.
Nhược điểm
Hạn chế về không gian sử dụng so với nhà tầng.
Có thể thiếu sự sang trọng nếu thiết kế quá đơn giản.
Biệt thự sân vườn
Đặc điểm
Kiến trúc: Nhà 1-3 tầng, thiết kế sang trọng, thường có diện tích lớn (200-500m² trở lên).
Hình dạng mái: Đa dạng, từ mái Thái, mái Nhật, đến mái lệch hiện đại.
Không gian vườn: Quy hoạch bài bản với hồ bơi, khu BBQ, tiểu cảnh nước, hoặc vườn hoa châu Âu.
Vật liệu: Cao cấp như kính cường lực, đá tự nhiên, gỗ quý, và ngói nhập khẩu.
Phong cách: Hiện đại, cổ điển châu Âu, hoặc kết hợp Á-Âu.
Ưu điểm
Sang trọng, đẳng cấp, phù hợp với gia đình có ngân sách lớn.
Không gian sống tiện nghi, tích hợp nhiều tiện ích (phòng gym, hồ bơi, khu vui chơi).
Tăng giá trị bất động sản.
Nhược điểm
Chi phí xây dựng cao (10-20 triệu/m² hoặc hơn).
Yêu cầu bảo trì thường xuyên cho cả nhà và vườn.
Cần diện tích đất lớn, không phù hợp với khu đô thị chật hẹp.
3. Các bước thi công thiết kế nhà vườn
Thi công nhà vườn bao gồm các giai đoạn chính từ lập kế hoạch, thiết kế, đến hoàn thiện.
Lập kế hoạch thiết kế và thi công nhà vườn
Khảo sát địa hình:
Đánh giá địa hình đất (độ dốc, chất đất, thoát nước).
Xác định hướng nhà, hướng gió, và ánh sáng tự nhiên.
Đo đạc diện tích để phân chia khu vực nhà ở, vườn, và tiện ích.
Xác định nhu cầu:
Số lượng phòng, phong cách kiến trúc (mái Nhật, mái Thái, cấp 4, biệt thự).
Loại vườn: cây ăn quả, tiểu cảnh Nhật, vườn hoa châu Âu, hay vườn rau sạch.
Các tiện ích bổ sung: hồ bơi, khu BBQ, chòi nghỉ, ao cá.
Ngân sách: Xác định chi phí xây dựng (5-20 triệu/m² tùy phong cách) và chi phí cảnh quan (1-3 triệu/m²).
Thiết kế sơ bộ
Bản vẽ kiến trúc:
Thiết kế mặt bằng nhà ở (phòng khách, phòng ngủ, bếp, nhà vệ sinh).
Quy hoạch sân vườn: vị trí cây xanh, hồ nước, lối đi, khu vực sinh hoạt ngoài trời.
Phong thủy:
Hướng nhà: Đông hoặc Đông Nam để đón ánh sáng và gió mát.
Vị trí hồ nước, cây lớn: Tránh chắn cửa chính, hồ nước đặt trước nhà để thu hút tài lộc.
Phong cách:
Lựa chọn phong cách (truyền thống, hiện đại, Nhật Bản, châu Âu).
Phối hợp màu sắc giữa nhà và cảnh quan (mái ngói, màu sơn, màu cây).
Thi công nhà ở
Móng nhà: Tùy thuộc vào địa hình, có thể sử dụng móng băng, móng cọc, hoặc móng đơn.
Kết cấu nhà:
Khung bê tông cốt thép hoặc tường gạch chịu lực (nhà cấp 4).
Mái: Lắp đặt mái Nhật, mái Thái, mái dốc, hoặc mái bằng, sử dụng ngói, tôn, hoặc bê tông.
Hoàn thiện nội thất:
Sàn gỗ, gạch men, hoặc đá tự nhiên.
Cửa kính, cửa lùa, hoặc cửa gỗ để tối ưu không gian mở.
Sơn tường hoặc ốp đá theo phong cách.
Thi công cảnh quan
San lấp và cải tạo đất:
Đào ao, hồ nước, hoặc làm phẳng đất để trồng cây.
Cải tạo đất bằng phân hữu cơ để phù hợp với cây trồng.
Hệ thống tưới tiêu và thoát nước:
Lắp đặt hệ thống tưới tự động (nhỏ giọt, phun sương).
Xây dựng hệ thống thoát nước để tránh ngập úng vườn.
Trồng cây và bố trí tiểu cảnh:
Cây bóng mát: bàng, phượng vĩ, lộc vừng.
Cây bụi và hoa: hoa hồng, cẩm tú cầu, cây leo.
Tiểu cảnh: hồ cá Koi, vườn khô, đài phun nước, hoặc lối đi đá.
Hoàn thiện và kiểm tra
Kiểm tra chất lượng nhà ở: chống thấm, hệ thống điện nước.
Kiểm tra cảnh quan: hệ thống tưới tiêu, cây trồng, và tiểu cảnh có hoạt động tốt không.
Bàn giao và hướng dẫn bảo trì: chăm sóc cây, vệ sinh hồ nước, kiểm tra mái.
4. Bố cục nhà vườn
Bố cục nhà vườn cần được quy hoạch rõ ràng để tối ưu hóa không gian và công năng. Một bố cục tiêu chuẩn bao gồm:
Khu vực nhà ở
Vị trí: Thường đặt ở trung tâm hoặc một góc đất để tận dụng không gian vườn xung quanh.
Bố trí phòng:
Phòng khách: Mặt tiền, cửa kính lớn để nhìn ra vườn.
Phòng ngủ: Hướng ra vườn hoặc có cửa sổ lớn để đón ánh sáng.
Bếp và phòng ăn: Gần khu vực ngoài trời (BBQ, hiên nhà).
Nhà vệ sinh: Gần khu vực sinh hoạt chung, đảm bảo thông thoáng.
Kết nối với vườn: Sử dụng hiên nhà, cửa kính, hoặc lối đi trực tiếp ra vườn.
Khu vực sân vườn
Phân khu:
Vườn cây bóng mát: Đặt ở rìa hoặc phía sau nhà để tạo bóng râm (bàng, lộc vừng).
Vườn hoa hoặc cây bụi: Gần lối đi hoặc trước nhà để tạo điểm nhấn (hoa hồng, cẩm tú cầu).
Tiểu cảnh nước: Ao cá, đài phun nước, hoặc thác nhỏ đặt ở phía trước hoặc bên hông nhà.
Khu vực sinh hoạt ngoài trời: Chòi nghỉ, bàn ghế đá, hoặc khu BBQ gần nhà để tiện sử dụng.
Lối đi:
Lát đá, sỏi, hoặc gạch để kết nối các khu vực.
Thiết kế uốn lượn để tăng tính thẩm mỹ và tự nhiên.
Khu vực tiện ích
Hồ bơi: Đặt ở khu vực thoáng, nhiều ánh sáng, thường ở phía sau hoặc bên hông nhà.
Nhà kho hoặc khu vui chơi: Góc đất ít sử dụng, gần rìa vườn.
Bãi đỗ xe: Gần cổng chính, có mái che để bảo vệ xe.
5. Thiết kế cảnh quan
Cảnh quan là yếu tố quan trọng để nhà vườn trở nên sống động và thẩm mỹ cần lựa chọn cây trồng và tiểu cảnh non bộ phù hợp để tổng quan sân vườn được hài hoà
Lựa chọn cây trồng
Cây bóng mát: Bàng, phượng vĩ, lộc vừng, xoài, mít. Đặt ở rìa vườn hoặc phía sau nhà.
Cây bụi và hoa: Hoa hồng, cẩm tú cầu, cây leo (hoa giấy, thường xuân) để trang trí lối đi hoặc hàng rào.
Cây tiểu cảnh: Bonsai, cau cảnh, trúc Nhật cho vườn Nhật Bản hoặc tiểu cảnh nước.
Cây ăn quả: Chanh, ổi, bưởi, phù hợp với khí hậu địa phương.
Lưu ý:
Chọn cây phù hợp với đất và khí hậu (ví dụ: cây chịu hạn cho miền Trung, cây chịu ẩm cho miền Bắc).
Tránh cây gai nhọn gần lối đi hoặc cửa chính theo phong thủy.
Tiểu cảnh
Hồ cá Koi: Phù hợp với phong cách Nhật Bản, cần hệ thống lọc nước và bảo trì thường xuyên.
Đài phun nước: Tạo điểm nhấn cho phong cách châu Âu, đặt ở trung tâm vườn.
Vườn khô (zen garden): Sỏi, đá, và cây thấp, tạo không gian thiền định.
Thác nước nhỏ: Kết hợp với đá tự nhiên, đặt ở góc vườn.